Συγχώνευση δύο άστρων μέσα σε μια βίαιη έκρηξη κόκκινου φωτός

Της Βασιλικής Γερμάνη

Μια θεαματική «παράσταση» στον ουρανό του 2022, θα τραβήξει το βλέμμα όλων των ασχολούμενων με την αστρονομία και μη. Δύο αστέρια θα συγχωνευθούν σε ένα, απελευθερώνοντας τεράστιες ποσότητες αερίου σε μια έκρηξη που είναι γνωστή ως κόκκινος καινοφανής (red nova). Με φαινόμενο μέγεθος 2, θα είναι τόσο φωτεινό,  όσο είναι ο πολικός αστέρας (Polaris) στον ουρανό, και λίγο χαμηλότερα σε φωτεινότητα από τον Σείριο (Sirius) και τον Βέγα (Vega). Η σύγκρουση θα γίνει στον αστερισμό του Κύκνου και θα είναι ορατή για χρονικό διάστημα έως και έξι μηνών.
Αυτό το γεγονός είναι αρκετά εντυπωσιακό. Για τους αστρονόμους βέβαια ακόμη εντυπωσιακότερο είναι το γεγονός ότι ποτέ ξανά δεν ήταν σε θέση να προβλέψουν τη δημιουργία ενός καινοφανούς (nova) στο παρελθόν. Αλλά ο Λόρενς Μόλναρ (Lawrence Molnar), καθηγητής Αστρονομίας και Φυσικής στο κολέγιο Κάλβιν (Calvin College), βρήκε ένα ζευγάρι άστρων με περίεργη συμπεριφορά το οποίο έδινε μια ένδειξη για το τι μπορεί να συμβεί.
Τα αντικείμενα, που ονομάζονται KIC 9832227, επί του παρόντος είναι ένα εφαπτόμενο ζεύγος  άστρων (contact binaries). Ως εφαπτόμενο ζεύγος (contact binary) ορίζεται το ζεύγος άστρων που βρίσκονται τόσο κοντά το ένα στο άλλο που στην ουσία εφάπτονται. Το αντικείμενο (αυτά τα διπλά αστέρια) ανακαλύφθηκε από τον Κέπλερ. Το αναμενόμενο αποτέλεσμα είναι μια θεαματική συγχώνευση των δύο άστρων. Επειδή και οι δύο αστέρες είναι χαμηλής μάζας, η αναμενόμενη θερμοκρασία είναι χαμηλή, με τον καθηγητή Μόλναρ (Molnar) να χαρακτηρίζει το αποτέλεσμα αυτό ως ένα «κόκκινο καινοφανή” (red nova).
Και πώς ο καθηγητής Μόλναρ ξέρει τι θα συμβεί; Οπως λέει ο ίδιος, είναι «μια πολύ συγκεκριμένη πρόβλεψη που μπορεί να ελεγχθεί, καθώς και μια μεγάλη έκρηξη». Αυτός και η ομάδα του έχουν μια παρόμοια περίπτωση για να δουν: το V1309 στον αστερισμό του Σκορπιού (V1309 Scorpii). Παρατηρήθηκε για πρώτη φορά το 2008, και οι αστρονόμοι ήταν σε θέση να παρακολουθήσουν τη καμπύλη του φωτός καθώς το φαινόμενο εξελίσσονταν. Στην αρχή, υπήρχαν μερικά «φράγματα» στον ουρανό. Στη συνέχεια, παρουσιάστηκε ένα εντυπωσιακό παιχνίδισμα ισχυρού φωτός (light show). Χρησιμοποιώντας παλαιότερα στοιχεία, οι αστρονόμοι ήταν σε θέση να ανιχνεύσουν την εξέλιξη του από το 2001, δίνοντας μια μεγάλη εικόνα του γεγονότος μέσα στη δεκαετία αυτής της εξέλιξης.
Πώς ήξεραν ότι ήταν συγχώνευση αστέρων;
Το “V1309 έλαμψε πριν από την έκρηξη,» είπε ο Μόλναρ σε μια συνέντευξη τύπου στην 229η συνεδρίαση της Αμερικανικής Αστρονομικής Εταιρείας. «Δεν το κάνει αυτό σήμερα. Αυτό που κάνει σήμερα, είναι κάτι σαν τον καπνό που βγαίνει από την κάννη του όπλου μετά από τον πυροβολισμό. «
Χρησιμοποιώντας τα δεδομένα του Κέπλερ, ο Μόλναρ διαπίστωσε ότι η καμπύλη φωτός του KIC 9832227 ταιριάζει στη καμπύλη φωτός του V1309  σχεδόν τέλεια. Όλες οι μετρήσεις ακτινικής ταχύτητας φαίνεται να δείχνουν μια δυαδική επαφή, και ευθυγραμμίζοντας τη καμπύλη του φωτός με την περίοδο του χρόνου, ο ίδιος και η ομάδα του κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η συγχώνευση θα ολοκληρωθεί το 2022.
«Δεν ξέρω αν είναι σωστό ή λάθος, αλλά είναι η πρώτη φορά που μπορούμε να κάνουμε μια πρόβλεψη,» λέει ο Μόλναρ. Με φαινόμενο μέγεθος 2, θα είναι εύκολο, να διαπιστώσουμε αν η πρόβλεψή μας ήταν σωστή.
«Δεν θα χρειαστείτε τηλεσκόπιο το 2022 για να μου πείτε αν έκανα λάθος ή είχα δίκιο», λέει.


Πηγή : Astronomy.com
Πληροφορίες για το KIC 9832227:
Το KIC 9832227 είναι ένα δίδυμο σύστημα αστέρων στον αστερισμό του Κύκνου σε απόσταση 1800 ε.φ περίπου. Χαρατκηρίζεται επίσης και ως ελειπτικό ζεύγος άστρων, με περίοδο σχεδόν 11 ωρών.
Προβλέπεται τα δύο άστρα του συστήματος να ενωθούν σχηματίζοντας έναν φωτεινό κόκκινο καινοφανή ο οποίος υπολογίζεται ότι θα φαίνεται από τη Γη με γυμνό οφθαλμό (αφού θα φτάσει να έχει φαινόμενο μέγεθος 2), για μερικές εβδομάδες μεταξύ του Σεπτέμβρη του 2021 και του Σεπτέμβρη του 2022 (σύμφωνα με δημοσιευμένα άρθρα των Molnar, Lawrence A.; Van Noord, Daniel; Kinemuchi, Karen; Smolinski, Jason P.; Alexander, Cara E.; Kobulnicky, Henry A.; Cook, Evan M.; Jang, Byoungchan; Steenwyk, Steven D. (2017).


Τόπος: Heraklion, Greece

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Πώς σχηματίστηκε η Σελήνη;

Εικόνα
Της Βασιλικής Γερμάνη   Στην προσπάθειά μου να κρατήσω "ζωντανές" τις γνώσεις μου σχετικά με τον δορυφόρο της Γης - το Φεγγάρι - αποφάσισα να γράψω μια σειρά άρθρων που θα καλύψουν μεγάλο μέρος από τις πληροφορίες που έχει συγκεντρώσει ο άνθρωπος για το ουράνιο σώμα που ομορφαίνει τις νύχτες πάνω στη Γη... Πώς σχηματίστηκε η Σελήνη; Μετά τον ήλιο, άρχισαν να σχηματίζονται οι πλανήτες του ηλιακού συστήματος. Αλλά χρειάστηκαν άλλα εκατό εκατομμύρια χρόνια για να ξεκινήσει την ύπαρξή του το φεγγάρι της γης. Υπάρχουν τρεις θεωρίες σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο θα μπορούσε να έχει δημιουργηθεί ο δορυφόρος του πλανήτη μας: α) η υπόθεση της γιγαντιαίας σύγκρουσης (Giant Impact Hypothesis), β) η θεωρία του συν-σχηματισμού (Co-formation Theory) και, γ) η θεωρία της σύλληψης (Capture theory). Η θεωρία της μεγάλης σύγκρουσης(Giant Impact Hypothesis) Η επικρατούσα θεωρία που υποστηρίζεται από την επιστημονική κοινότητα, είναι η υπόθεση της γιγαντιαίας σύγκρουσης κατά τη...
Διαβάστε περισσότερα

Πόσο μεγάλο είναι το Φεγγάρι;

Εικόνα
Της Βασιλικής Γερμάνη   Το φεγγάρι της Γης, είναι το φωτεινότερο αντικείμενο στον νυχτερινό μας ουρανό. Φαίνεται αρκετά μεγάλο, επειδή είναι το πλησιέστερο προς στη Γη, ουράνιο σώμα. Είναι λίγο περισσότερο από το ένα τέταρτο (27%) του μεγέθους της Γης, μια αναλογία (1: 4) που στην ουσία είναι πολύ μικρή σε σχέση με οποιονδήποτε άλλο πλανήτη και το φεγγάρι του. Το φεγγάρι της Γης, είναι το πέμπτο μεγαλύτερο φεγγάρι στο ηλιακό σύστημα. Η μέση ακτίνα του φεγγαριού είναι 1.079,6 μίλια (1.737,5 χιλιόμετρα). Διπλασιάστε αυτά τα στοιχεία για να πάρετε τη διάμετρο: 3.475 χλμ., δηλαδή λιγότερο από το ένα τρίτο του πλάτους της Γης. Η ισημερινή περιφέρεια της Σελήνης είναι 6.783,5 μίλια (10.917 χλμ.). Η επιφάνεια του φεγγαριού είναι περίπου 14,6 εκατομμύρια τετραγωνικά μίλια (38 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα), η οποία είναι μικρότερη από τη συνολική επιφάνεια της ηπειρωτικής Ασίας (17,2 εκατομμύρια τετραγωνικά μίλια ή 44,5 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα). Μ...
Διαβάστε περισσότερα

Η καρδιά που χτύπα...

Εικόνα
Μετά την απογοήτευση το 2006 που ο Πλούτωνας έχασε τη θέση του από την κατηγορία των πλανητών, το διαστημόπλοιο New Horizons έκανε το ιστορικό του πέρασμα από τον νάνο πλανήτη το 2015 ανακαλύπτωντας μια μεγάλη καρδιά στην επιφάνεια του!  Δεν είναι υπέροχο;  Την περασμένη εβδομάδα (4 Φεβρουαρίου 2020), οι επιστήμονες ανακοίνωσαν κάτι νέο και ενδιαφέρον για την καρδιά του Πλούτωνα (Tombaugh Regio), που είναι ένας απέραντος κάμπος στον νάνο πλανήτη, καλυμμένος από πάγο αζώτου. Πιο συγκεκριμένα, ο αριστερός λοβός του είναι ένα φύλλο πάγου 1.000 χιλιομέτρων, που βρίσκεται σε μια βαθιά λεκάνη 3 χιλιομέτρων η οποία ονομάζεται Sputnik Planitia (μια περιοχή που κατέχει το μεγαλύτερο μέρος του πάγου αζώτου του πλανήτη, λόγω της χαμηλής του ανύψωσης). Ο σωστός «λοβός» της καρδιάς αποτελείται από υψίπεδα και πλούσιους σε άζωτο παγετώνες που εκτείνονται έως τη λεκάνη. Σύμφωνα με τον κύριο συγγραφέα της μελέτης τον αστροφυσικό και πλανητικό επιστήμονα Tangu...
Διαβάστε περισσότερα