To Hubble βρίσκει τεράστιους γαλαξίες που προσανατολίζονται με τον περιβάλλοντα χώρο

Της Βασιλικής Γερμάνη

Καθώς το σύμπαν επεκτάθηκε μετά την Μεγάλη Έκρηξη, οι γαλαξίες εξαπλώθηκαν και πολλοί από αυτούς συγκεντρώθηκαν σε γιγαντιαίες συστάδες που μπορούν να θεωρηθούν ως «αστικά κέντρα» του Κόσμου. Και ενώ οι περισσότεροι γαλαξίες δεν έχουν ευδιάκριτο μοτίβο στον προσανατολισμό τους μέσα στον περιβάλλοντα χώρο τους, μερικοί από τους μεγαλύτερους γαλαξίες που είναι γνωστοί , συχνά εντοπίζονται να “δείχνουν” προς τους γείτονές τους.
Οι αστρονόμοι έχουν από καιρό αμηχανία εξαιτίας αυτού του προσανατολισμού των τεράστιων γαλαξιών, χωρίς να γνωρίζουν πώς ή πότε συνέβη αυτό. Αλλά τώρα, χρησιμοποιώντας δεδομένα από το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble, οι ερευνητές  διαπίστωσαν ότι αυτή η ευθυγράμμιση των μεγάλων γαλαξιών, σε σχέση με το περιβάλλον τους, συνέβη πριν 10 δισεκατομμύρια χρόνια.

Χρησιμοποιώντας το Hubble, η διεθνής ομάδα «κοίταξε σε κοσμικό χρόνο για να παρατηρήσει 65 μακρινές ομάδες γαλαξιών των οποίων το φως κάνει δισεκατομμύρια χρόνια για να φτάσει στη Γη. Έδειξαν για πρώτη φορά ότι οι μεγαλύτεροι γαλαξίες σε αυτά τα συστήματα, ήταν ήδη ευθυγραμμισμένοι με το περιβάλλον τους όταν το σύμπαν ήταν μόλις το 1/3 της τρέχουσας ηλικίας του», ανέφερε μια δήλωση από το Πανεπιστήμιο του Turku της Φινλανδίας.

«Είναι ένα σημαντικό νέο κομμάτι του παζλ», δήλωσε ο Michael J. West από το Lowell Observatory της Flagstaff της Αριζόνα, κύριος συγγραφέας μιας έκθεσης σχετικά με το θέμα, «διότι λέει, ότι, ό,τι προκάλεσε αυτές τις ευθυγραμμίσεις συνέβη νωρίς .»

Η διατριβή, με τίτλο «Δέκα δισεκατομμύρια έτη ευθυγραμμίσεων των φωτεινότερων συμπλεγμάτων γαλαξιών», δημοσιεύθηκε  την περασμένη Δευτέρα στην online έκδοση του περιοδικού Nature Astronomy. Μαζί με τον West συν-συντάκτες ήταν 0 Roberto De Propris από το Πανεπιστήμιο του Turku και οι Malcolm Bremer και Steven Phillipps, από το Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Υπάρχουν μερικές θεωρίες που εξηγούν αυτή την παρατηρούμενη ευθυγράμμιση των μεγάλων γαλαξιών, παρόλο που καμιά από αυτές δεν έχει αποδειχθεί μέχρι στιγμής. Μια θεωρία αναφέρεται στον “κοσμικό ιστό” και τα “νημάτια” που συνδέουν τους γαλαξίες σε μεγάλες κλίμακες. Με βάση αυτή τη θεωρία οι μεγάλοι γαλαξίες γίνονται μεγαλύτεροι καθώς συσσωρεύουν μικρότερους γειτονικούς κατά μήκος μιας προτιμώμενης διαδρομής του κοσμικού ιστού. Μια δεύτερη θεωρία επικαλείται τη βαρύτητα και θέτει ότι, έχοντας στη διάθεσή τους αρκετό χρόνο, οι γαλαξίες θα προσανατολίζονται με την περιβάλλουσα κατανομή των γαλαξιών και άλλων υλικών.

Το σημερινό εύρημα μιας πρώιμης ευθυγράμμισης των μεγάλων γαλαξιών δεν αποδεικνύει ούτε διαψεύδει καμιά θεωρία, αλλά επιβάλλει χρονικούς περιορισμούς σε αυτές. Η ομάδα θέλει τώρα να κοιτάξει πιο πίσω στο χρόνο παρατηρώντας πιο απομακρυσμένες συστάδες γαλαξιών, κάτι που δεν είναι εύκολο ακόμη και με τις δυνατότητες ενός τηλεσκοπίου όπως το Hubble.

«Προσπαθούμε να μετρήσουμε τα σχήματα και τους προσανατολισμούς των γαλαξιών που φαίνονται πολύ αδύναμοι και πολύ μικροί λόγω των μεγάλων αποστάσεων τους, γεγονός που είναι δύσκολο», δήλωσε ο De Propris.

Είναι μόνο οι μεγαλύτεροι γαλαξίες των οποίων οι προσανατολισμοί φαίνεται να επηρεάζονται από το περιβάλλον τους, επειδή «οι κύριοι άξονες αυτών των γαλαξιών συχνά μοιράζονται τον ίδιο προσανατολισμό με την περιβάλλουσα κατανομή των υλικών σε μεγαλύτερες κλίμακες», σύμφωνα με το έγγραφο.
«Αυτά τα αποτελέσματα υποδηλώνουν ότι οι φωτεινότεροι γαλαξίες σε συστάδες είναι το προϊόν μιας ειδικής ιστορίας σχηματισμού, η οποία επηρεάζεται από την ανάπτυξη του κοσμικού ιστού για δισεκατομμύρια χρόνια», καταλήγει στο συμπέρασμα της η έρευνα.